بررسی تاثیر پرداخت یارانه مستقیم انرژی بر شاخصهای کلان اقتصادی با نگرش سیستمی

Authors

سید فرید قادری

جعفر رزمی

عسگر صدیقی

abstract

یارانه مبلغی است که دولت می پردازد تا تمام اقشار جامعه از حداقل امکانات رفاهی استفاده نمایند. به این ترتیب هدف از پرداخت یارانه انرژی کمک به اقشار کم درآمد جامعه برای تحقق عدالت اجتماعی است. اما برخلاف تعریف فوق با پرداخت یارانه به صورت غیر مستقیم (ارائه انرژی به قیمتی پایین تر از قیمت تمام شده) یارانه بر عکس عمل می کند. چرا که ضریب استفاده اقشار پر درآمد از انرژی بسیار بالاتر از اقشار کم درآمد است. بنابراین در این مقاله برای هدفمند شدن یارانه انرژی روش پرداخت مستقیم یارانه انرژی (پرداخت مبلغ یارانه به اقشار کم درآمد) مطرح شده است. تغییر قیمت انرژی منجر به اثرات شدید در بخش های مختلف اقتصادی اجتماعی و سیاسی کشور خواهد شد. در این مقاله اثار روش فوق بر نرخ تورم فشار اقتصادی بر اقشار کم درآمد (نسبت نرخ تورم به نرخ افزایش درآمد اقشار کم درآمد) مصرف سرانه انرژی و قاچاق انرژی مورد بررسی قرار گرفته است. برای بررسی آثار فوق پرداخت مستقیم یارانه انرژی با استفاده از سیستم داینامیک مدل شده سپس چهار سناریو مطرح و آثار تغییر قیمت انرژی در هر یک از سناریوها از نظر شاخص های چهارگانه تعریف شده مورد بررسی قرار گرفته است. طبق نتایج حاصل از اجرای مدل با تبدیل تدریجی (طی ده سال) یارانه غیر مستقیم به مستقیم نرخ تورم حداکثر به 20 درصد خواهد رسید ولی در تبدیل یکباره در سالهای اول اجرای طرح تورم به حداکثر 50 درصد خواهد رسید. در رابطه با نسبت افزایش تورم به افزایش درآمد که به عنوان شاخص فشار اقتصادی تعریف شده است در روش تبدیل تدریجی این نسبت حداکثر به 2.5 و در رش تبدیل یکباره حداکثر به 3.5 برابر خواهد رسید. بدین ترتیب با توجه به اثرات شدید تبدیل یکباره یارانه غیر مستقیم به مستقیم توصیه می شود برای کاهش اثرات سیاسی و اجتماعی از روش تبدیل تدریجی استفاده شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر هدفمندی یارانه انرژی بر متغیرهای کلان اقتصادی

هدفمندی یارانه های انرژی و تاثیر آن بر متغیرهای کلان اقتصادی از مباحث مهم اقتصادی میباشد.پس از گذشت چند ماه از هدفمند کردن یارانه ها وزارتخانه هایی همچون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی-صنعت، معدن وتجارت را بیشتر از وزارتخانه های دیگر مشغول خود کرده است. لذا یک مساله پیش روی دولت ارزیابی آثار سیاست های هدفمندی یارانه ها بر بیکاری، اشتغال و رشد میباشد که این مساله پژوهش فعلی را ضروری می سازد. مت...

15 صفحه اول

نظام پرداخت یارانه حامل‌های انرژی: مشکلات و ضرورت بازنگری آن

نظام کنونی پرداخت یارانه حامل‌های انرژی، چالش‌های اساسی مانند: کاهش اثربخشی در اثر پرداخت همگانی، بهره‌وری پایین انرژی، افزایش بی‌رویه مصرف و فشار بر بودجه دولت و ایجاد فضای گلخانه‌ای برای بنگاه‌های تولیدی را در اقتصاد ایران به وجود آورده است. تداوم این سیاست به شکل کنونی، مانع اجرای درست سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی و دستیابی به اهداف کلان اسناد بالادستی (مانند سند چشم‌انداز بیست ساله کش...

full text

تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر توزیع درآمد در ایران (با تاکید بر هدفمندی یارانه ها)

یکی از ملاحظات مهم در مورد خط­ مشی­های اقتصادی دولت­ها در کشورهای مختلف، اثرگذاری این خط ­مشی­ها بر نحوه­ی توزیع درآمد است. بر همین اساس، طبق بند 22 از سیاست­های کلی برنامه­ی ششم توسعه، برنامه­ریزی برای دستیابی به ضریب جینی 34/0 یکی از اهداف سیاست­های کلی نظام است. لذا در این تحقیق، تأثیر متغیرهای مستقل نرخ تورم، مخارج دولت، درآمدهای نفتی، درآمدهای مالیاتی و نیز متغیر مجازی هدفمند کردن یارانه­ه...

full text

تاثیر هدفمندکردن یارانه حامل های انرژی بر تورم و رشد اقتصادی ایران

در این تحقیق میزان تاثیر حذف یارانه حامل های انرژی بر دو متغیر نرخ رشد اقتصادی و نرخ تورم ایران به کمک یک مدل اقتصادسنجی کلان، مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای انجام این کار با استفاده از داده های سری زمانی 1355-1386و به کمک الگوی خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) معادلات و روابط بخش های مختلف اقتصادی در چارچوب سه بازار کالاها و خدمات، بازار کار و بازار پول برآورد شده است. برقراری خواص کلاس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نشریه دانشکده فنی

Publisher: دانشکده فنی

ISSN 0803-1026

volume 39

issue 4 2005

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023